8 ذی الحجه
وارد کردن امام موسی کاظم(ع) به زندان بصره (179 ق)
امام موسی بن جعفر(ع) معروف به {کاظم} هفتمین امام شیعیان است و در ایام امامتش با حکومت های منصور دوانقی، مهدی عباسی و هارون الرشید، که همگی از سلسله بنی عباس بودند معاصر بود و از تمامی آنان، سختی ها،رنج هاوبی مهری های فراوانی متحمل شدو چندین بار از سوی آنان به بغداد فرا خوانده شد و در حبس آنان قرار گرفت و تنها در دوره هارون الرشید به مدت چهار سال زندانی بود.
هارون در آخرین ماه های سال 179 قمری، جهت استحکام خلافت عباسیان و اخذ بیعت و زمینه سازی لازم برای ولیعهدی فرزندانش ،عازم مراسم حج گردید و به علما، سادات، اعیان و اشراف سراسر عالم اسلام نامه هایی نوشت و آنان را برای حضور در مکه معظمه و بیعت با ولیعهدی فرزندانش فرا خواند.
او پیش از ورود به مکه معظمه وارد مدینه منوره گردیدو چند مدتی را درآن اقامت نمود و برای دستگیری امام موسی بن جعفر(ع)، اندیشه کرد وبا دولت مردان وقت، از جمله یحیی بن خالد برمکی مشورت نمود و سر انجام به دستگیری اش تصمیم گرفت.
زیراآن حضرت را مزاحم خواسته ها وأمیال شیطانی خویش می دانست و به هر طریقی می خواست وی را از سر راه خود بر دارد.
بدین جهت روزی که امام موسی کاظم(ع) در کنار قبر مطهر جدش رسول اکرم(ص) مشغول نماز و نیایش بود مأموران خلیفه وارد مسجد شده و آن حضرت را دستگیر و ظالمانه از مسجد خارج کردند.
امام موسی کاظم(ع) هنگامی که با زورگویی و بی نزاکتی مأموران هارون رو برو گردید، متوجه قبر شریف پیامبر(ص) شد وبه شکوه پرداخت و گفت: ای رسول خدا(ص)!از امّت بدکردار تو،آنچه به اهل بیتت می رسد،به تو شکایت می کنم.
مردم که از مظلومیت آن حضرت و زور گویی مأموران هارون به شدت ناراحت وعصبانی شده بودند،با صدای بلند گریستند و آن حضرت را تا مقداری از راه همراهی کردند.
هارون الرشیید دستور داد آن حضرت را در غل و زنجیر کرده و سوار بر محملی نمایند و از مدینه به عراق تبعیدش کنند.
وی برای رد گم کردن مردم و گریز از اعتراضات احتمالی آنان، دو محمل ترتیب داد،یکی را به سوی بغداد ودیگری را به سوی بصره حرکت داد و کسی جز مأموران وی نمی دانستند که حضرت در کدام کجاوه است.
ولی آن حضرت در کجاوه ای بود که به سوی بصره حرکت کرده بودند.
آنان پس از چندین روز راه پیمایی در روز هفتم ذی حجّه وارد بصره شدند و آن حضرت را به عیسی بن جعفر بن منصور دوانقی، پسر عموی هارون و عامل وی در بصره تسلیم نمودند.
عیسی بن جعفر، آن حضرت را در یکی از حجره هایی خانه خود زندانی کرد و به مدت یکسال در آن زندان،آن حضرت را نگه داشت، و سپس آن حضرت را به بغداد فرستاد.
(1)
1- نک : الارشاد [شیخ مفید] ، ص579؛ منتهی الآمال [شیخ عباس قمی]، ج2، ص212
وقایع الایام [شیخ عباس قمی]ص 111