6 مرداد
همه پرسی بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1368 ش)
حضرت امام خمینی(ره) در چهارم اردیبهشت ماه 1368 ش، طی حکمی به حضرت آیتالله خامنه ای رئیس جمهور وقت، با اشاره به برخی از نواقص قانون اساسی خواستار تشکیل شورائی جهت بازنگری قانون اساسی شدند.
در این شورا 20 نفر از رجال مذهبی و سیاسی و همچنین پنج نماینده به انتخاب مجلس، مامور بازنگری و اصلاح قانون اساسی گردیدند.
پس از تشکیل این شورا آیت الله مشکینی-رئیس وقت مجلس خبرگان رهبری- به عنوان رئیس شورای بازنگری انتخاب گردید.
در این بازنگری به رهبری شورائی برای نظام جمهوری اسلامی، منتفی و "شرط مرجعیت" از شرایط و صفات رهبری حذف گردید.
حضرت امام(ره) در این خصوص در ? اردیبهشت ???? طی نامهای خطاب به آیتالله مشکینی رئیس شورای بازنگری قانون اساسی نوشته بودند:
«در مورد رهبری، ما که نمیتوانیم نظام اسلامی مان را بدون سرپرست رها کنیم.
باید فردی را انتخاب کنیم که از حیثیت اسلامی مان در جهان سیاست و نیرنگ دفاع کند.
من از ابتدا معتقد بودم و اصرار داشتم که شرط مرجعیت لازم نیست.
مجتهد عادل مورد تأیید خبرگان محترم سراسر کشور، کفایت می کند.
اگر مردم به خبرگان رأی دادند، مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کند، وقتی آن ها هم فردی را تعیین کردند تا رهبری را بر عهده بگیرد، قهراً او مورد قبول مردم است، در این صورت او ولی منتخب مردم میشود و حکمش نافذ است.
»
از دیگر تغییرات عمده قانون اساسی تصریح جایگاه قانونی مجمع تشخیص مصلحت نظام، حذف مقام نخستوزیری، تغییر نام مجلس شورای ملی به مجلس شورای اسلامی، تبدیل شورای عالی قضائی به مدیریت متمرکز قضاییه و.
.
.
بود.
به علاوه در این تغییرات نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری نیز بر عهده شورای نگهبان گذارده شد.
در حالی که در قانون اساسی مصوب سال 1358 شورای نگهبان نظارت بر انتخاب رییس جمهور، انتخابات مجلس شورای ملی و مراجعه به آراء عمومی و همهپرسی را بر عهده داشت.
شورای بازنگری پس از تشکیل دهها جلسه، این تغییرات را اعمال کرد.
البته در در اواسط کار با رحلت امام خمینی(ره) وقفهای چند روزه در کار شورای بازنگری ایجاد شد و شورا کار بازنگری را در 20 تیر ماه 68 به پایان رساند.
تغییرات مورد نظر، پس از تایید رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیتاللَّه خامنهای، به رای عمومی گذاشته شد و بدین ترتیب در تاریخ ? مرداد ???? همهپرسی بازنگری قانون اساسی، همزمان با پنجمین دوره انتخابات ریاستجمهوری برگزار گردید.
در این همه پرسی 97 درصد شرکت کنندگان به اصلاحات قانون اساسی رأی مثبت دادند.