دسته بندی موضوعی احکام شرعی - اقتدا

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهخدمات به مشترکین اپراتورمحتوای «متون»قرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیتالار قاصدکگنجینه معنویآشپزیمناسبت هاالحان قرآن

1-اقتدا در اثناء جماعت
        لزوم خواندن حمد و سوره و یا حمد تنها اگر در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند
        1442 - اگر در رکعت سوم یا چهارم امام اقتدا کند، باید حمد و سوره را بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند، ولی اگر در سجده به امام برسد بهتر است که احتیاطانماز را دوباره بخواند.

        لزوم صبر کردن تا رکوع امام اگر ماموم بداند در صورت اقتدا و خواندن حمد به رکوع نمی رسد
        1442 - اگر در رکعت سوم یا چهارم امام اقتدا کند، باید حمد و سوره را بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند، ولی اگر در سجده به امام برسد بهتر است که احتیاطانماز را دوباره بخواند.

2-اقتدا در بين نماز
        بطلان جماعت اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کندو به رکوع امام نرسد هر چند نماز صحیح است
        1427 - اگر موقعی که امام در رکوع است ، اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد، نمازش به طورفرادی صحیح می باشد و باید آن را تمام نماید.

        صحت نماز اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد
        1427 - اگر موقعی که امام در رکوع است ، اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد، نمازش به طورفرادی صحیح می باشد و باید آن را تمام نماید.

        فرادی شدن نماز اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود و شک کند که به رکوع امام رسیده یا نه
        1428 - اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود و شک کند که به رکوع امام رسیده یا نه ، نمازش صحیح است و فرادی می شود.

        وظیفه کسیکه در وقت رکوع امام اقتدا کند ولی پیش از آنکه به اندازه رکوع خم شود امام سر از رکوع بردارد
        1429 - اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، می تواند نیت فرادی کند، یا صبرکند تا امام برای رکعت بعد برخیزد و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند و لی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند این شخص نماز جماعت می خواند، بایدنیت فرادی نماید.

        صحت جماعت در صورتیکه اول نماز یا بین حمد و سوره اقتدا کند و به رکوع امام نرسد
        1430 - اگر اول نماز یا بین حمد و سوره اقتدا کند و پیش از آن که به رکوع رودامام سر از رکوع بردارد، نماز او به طور جماعت صحیح است ، و باید رکوع کند و خود را به امام برساند.

3-اقتداء به بچه
        جایز نبودن اقتدا بچه ممیز به بچه ممیز
        1453 - امام جماعت باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و عادل وحلال زاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند، و نیز اگر مأموم مرد است امام او هم باید مرد باشد. و اقتدا کردن بچه ممیز که خوب و بد را می فهمد به بچه ممیز دیگر جایز نیست . و احتیاط واجب آن است که امام زن نیز مرد باشد.

4-اقتداء به خوابيده
        عدم جواز اقتدا ایستاده به نشسته یا خوابیده
        1455 - کسی که ایستاده نماز می خواند نمی تواند به کسی که نشسته یا خوابیده نمازمی خواند اقتدا کند و کسی که نشسته نماز می خواند نمی تواند به کسی که خوابیده نماز می خواند، اقتدا نماید.

        عدم جواز اقتدا نشسته به خوابیده
        1455 - کسی که ایستاده نماز می خواند نمی تواند به کسی که نشسته یا خوابیده نمازمی خواند اقتدا کند و کسی که نشسته نماز می خواند نمی تواند به کسی که خوابیده نماز می خواند، اقتدا نماید.

        عدم جواز اقتدا نشسته به خوابیده
        1456 - کسی که نشسته نماز می خواند می تواند به کسی که نشسته نماز می خواند اقتداکند و همچنین کسی که خوابیده است می تواند به کسی که نشسته نماز می خوانداقتداکند ولی کسی که نشسته نماز می خواند نمی تواند به کسی که خوابیده نمازمی خواند، اقتدا نماید.

5-اقتداء به زن
        جواز اقتدا زن به زن در نماز جماعت
        1481 - اگر امام و مأموم هر دو زن باشند احتیاط آن است که امام کمی جلوتر بایستد.

        لزوم جلوتر ایستادن امام از ماموم اگر هر دو زن باشند
        1481 - اگر امام و مأموم هر دو زن باشند احتیاط آن است که امام کمی جلوتر بایستد.

6-اقتداء به مسافر
        کراهت اقتدا مسافر در نمازهای شکسته به غیر مسافر و برعکس
        1490 - مسافری که نماز ظهر و عشا را دو رکعت می خواند مکروه است در این نمازها به کسی که مسافر نیست اقتدا کند و کسی که مسافر نیست مکروه است در این نمازها به مسافر اقتدا نماید.

7-اقتداء به نشسته
        عدم جواز اقتدا ایستاده به نشسته یا خوابیده
        1455 - کسی که ایستاده نماز می خواند نمی تواند به کسی که نشسته یا خوابیده نمازمی خواند اقتدا کند و کسی که نشسته نماز می خواند نمی تواند به کسی که خوابیده نماز می خواند، اقتدا نماید.

        جواز اقتدای نشسته یا خوابیده به نشسته
        1456 - کسی که نشسته نماز می خواند می تواند به کسی که نشسته نماز می خواند اقتداکند و همچنین کسی که خوابیده است می تواند به کسی که نشسته نماز می خوانداقتداکند ولی کسی که نشسته نماز می خواند نمی تواند به کسی که خوابیده نمازمی خواند، اقتدا نماید.

8-اقتداء در اثناء جماعت
        رجحان اعاده نماز در صورتی که در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند و در سجده به امام برسد
        1442 - اگر در رکعت سوم یا چهارم امام اقتدا کند، باید حمد و سوره را بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد باید حمد را تمام کند و در رکوع یا سجده خود را به امام برساند، ولی اگر در سجده به امام برسد بهتر است که احتیاطانماز را دوباره بخواند.

9-اقتداء مسافر
        کراهت اقتدا مسافر در نمازهای شکسته به غیر مسافر و برعکس
        1490 - مسافری که نماز ظهر و عشا را دو رکعت می خواند مکروه است در این نمازها به کسی که مسافر نیست اقتدا کند و کسی که مسافر نیست مکروه است در این نمازها به مسافر اقتدا نماید.

10-شرائط اقتداء
        اشکال اقتدا به امام جماعتی که نمازش را احتیاطا اعاده می کند
        1408 - موقعی که امام جماعت نماز یومیه می خواند هر کدام از نمازهای یومیه رامی شود به او اقتدا کرد ولی اگر نماز یومیه اش را احتیاطا دوباره می خواند فقطدر صورتی که مأموم احتیاطش با امام یکی باشد می تواند به او اقتدا کند.

        جواز اقتدا در هر یک از نمازهای یومیه به نماز یومیه دیگر
        1408 - موقعی که امام جماعت نماز یومیه می خواند هر کدام از نمازهای یومیه رامی شود به او اقتدا کرد ولی اگر نماز یومیه اش را احتیاطا دوباره می خواند فقطدر صورتی که مأموم احتیاطش با امام یکی باشد می تواند به او اقتدا کند.

        جایز نبودن اقتدا به امامی که نمی دانیم نماز واجب میخواند یا نماز مستحب
        1410 - اگر انسان نداند نمازی را که امام می خواند نماز واجب یومیه است یانماز مستحب نمی تواند به او اقتدا کند.

        جایز نبودن اقتدا به امامی که در محراب باشد و بواسطه دیوار محراب دیده نشود
        1411 - اگر امام در محراب باشد و کسی پشت سر او اقتدا نکرده باشد کسانی که دو طرف محراب ایستاده اند و به واسطه دیوار محراب امام را نمی بینند،نمی توانند اقتدا کنند، بلکه اگر کسی هم پشت سر امام اقتدا کرده باشد اقتداکردن کسانی که دو طرف او ایستاده اند و به واسطه دیوار محراب امام رانمی بینند اشکال دارد، بلکه باطل است .

        جواز اقتدا اگر بواسطه درازی صف کسانیکه دو طرف صف ایستاده اند اما را نبینند
        1412 - اگر به واسطه درازی صف اول ، کسانی که دو طرف صف ایستاده اند امام رانبینند می توانند اقتدا کنند و نیز اگر به واسطه درازی یکی از صفهای دیگر، کسانی که دو طرف آن ایستاده اند، صف جلوی خود را نبینند، می توانند اقتدا نمایند.

        جایز بودن اقتدا اگر نداند نماز صفهای جلو صحیح است یا نه
        1419 - اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است ، در صفهای بعدنمی تواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه ، می تواند اقتدانماید.

        جایز نبودن اقتدا اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است
        1419 - اگر بداند نماز یک صف از صفهای جلو باطل است ، در صفهای بعدنمی تواند اقتدا کند، ولی اگر نداند نماز آنان صحیح است یا نه ، می تواند اقتدانماید.

        جایز نبودن اقتدا اگر بداند نماز امام باطل است
        1420 - هرگاه بداند نماز امام باطل است مثلا بداند امام وضو ندارد، اگر چه خودامام ملتفت نباشد، نمی تواند به او اقتدا کند.

        بیان فاصله مجاز بین جای سجده ماموم و جای ایستادن امام یا ماموم دیگر
        1435 - اگر بین جای سجده مأموم و جای ایستادن امام به قدر گشادی بین دو قدم فاصله باشد اشکال ندارد، و نیز اگر بین انسان به واسطه مأمومی که جلوی او ایستاده و انسان به وسیله او به امام متصل است به همین مقدار فاصله باشد نمازش اشکال ندارد، و احتیاط مستحب آن است که جای سجده مأموم با جای کسی که جلوی اوایستاده هیچ فاصله نداشته باشد.

        بیان فاصله مجاز بین ماموم و ماموم دیگری که از طرف راست یا چپ به امام متصل است
        1436 - اگر مأموم به واسطه کسی که طرف راست یا چپ او اقتدا کرده به امام متصل باشد و از جلو به امام متصل نباشد، چنانچه به اندازه گشادی بین دو قدم هم فاصله داشته باشند نمازش صحیح است .

        لزوم فاصله نداشتن ماموم از کسی که از طریق او به امام متصل است بیشتر از یک قدم بزرگ
        1437 - اگر در نماز بین مأموم و امام یا بین مأموم و کسی که مأموم به واسطه اوبه امام متصل است بیشتر از یک قدم بزرگ فاصله پیدا شود نمازش فرادی می شودو صحیح است .

        جواز اقتدا هر چند ماموم نداند که امام در کدام رکعت است
        1446 - اگر امام ایستاده باشد و مأموم نداند که در کدام رکعت است می توانداقتدا کند ولی باید حمد و سوره را به قصد قربت بخواند و اگر چه بعد بفهمد که امام در رکعت اول یا دوم بوده نمازش صحیح است .

        عدم لزوم تعیین اسم امام جماعت
        1460 - موقعی که مأموم نیت می کند باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست ، مثلا اگر نیت کند اقتدا می کنم به امام حاضر نمازش صحیح است .

        لزوم تعیین امام جماعت در نیت
        1460 - موقعی که مأموم نیت می کند باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست ، مثلا اگر نیت کند اقتدا می کنم به امام حاضر نمازش صحیح است .

11-شك در اقتداء
        وظیفه کسی که در بین نماز شک کند که اقتدا کرده یا نه
        1422 - اگر در بین نماز شک کند که اقتدا کرده یا نه ، چنانچه در حالی باشدکه وظیفه مأموم است ، مثلا به حمد و سوره امام گوش می دهد باید نماز را به جماعت تمام کند، و اگر مشغول کاری باشد که هم وظیفه امام و هم وظیفه مأموم است مثلا دررکوع یا سجده باشد، باید نماز را به نیت فرادی تمام نماید.