دسته بندی موضوعی احکام شرعی - مبطلات

1-خوددارى از مبطلات روزه
        استحباب خودداری از مبطلات روزه برای زنی که در بین روز از خون حیض یا نفاس پاک شود
        1749 - برای شش نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند ازکارهای که روزه را باطل می کند خوداری نمایند: اول : مسافری که در سفر، کاری که روزه را باطل می کند انجام داده باشد و پیش از ظهر به وطنش یا به جایی که می خواهد ده روز بماند، برسد.

        استحباب خودداری از مبطلات روزه برای مریضی که پیش از ظهر یا بعد از ظهر خوب شود
        1749 - برای شش نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند ازکارهای که روزه را باطل می کند خوداری نمایند: اول : مسافری که در سفر، کاری که روزه را باطل می کند انجام داده باشد و پیش از ظهر به وطنش یا به جایی که می خواهد ده روز بماند، برسد.

        استحباب خودداری از مبطلات روزه برای مسافری که پیش از ظهر یا بعد از ظهر به وطن رسیده است
        1749 - برای شش نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند ازکارهای که روزه را باطل می کند خوداری نمایند: اول : مسافری که در سفر، کاری که روزه را باطل می کند انجام داده باشد و پیش از ظهر به وطنش یا به جایی که می خواهد ده روز بماند، برسد.

        استحباب خودداری از مبطلات روزه برای کافری که در روز ماه رمضان مسلمان شود
        1749 - برای شش نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند ازکارهای که روزه را باطل می کند خوداری نمایند: اول : مسافری که در سفر، کاری که روزه را باطل می کند انجام داده باشد و پیش از ظهر به وطنش یا به جایی که می خواهد ده روز بماند، برسد.

2-مبطلات روزه
        امور نه گانه ای که روزه را باطل می کنند
        1572 - نه چیز روزه را باطل می کند: اول : خوردن و آشامیدن . دوم : جماع . سوم :استمنا، و استمنا آن است که انسان با خود کاری کند که منی از او بیرون آید.چهارم : دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر علیهم السلام . پنجم :رساندن غبار غلیظ به حلق . ششم : فرو بردن تمام سر در آب . هفتم : باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح . هشتم : اماله کردن با چیزهای روان .نهم : قی کردن . و احکام اینها در مسایل آینده گفته می شود.

        باطل نشدن روزه به ارتکاب سهوی مبطلات
        1653 - اگر انسان عمدا و از روی اختیار کاری که روزه را باطل می کند، انجام دهد،روزه او باطل می شود و چنانچه از روی عمد نباشد اشکال ندارد، ولی جنب اگربخوابد و به تفصیلی که در مسأله 1630 گفته شد تا اذان صبح غسل نکند، روزه او باطل است .

        بطلان روزه به ارتکاب عمدی مبطلات
        1653 - اگر انسان عمدا و از روی اختیار کاری که روزه را باطل می کند، انجام دهد،روزه او باطل می شود و چنانچه از روی عمد نباشد اشکال ندارد، ولی جنب اگربخوابد و به تفصیلی که در مسأله 1630 گفته شد تا اذان صبح غسل نکند، روزه او باطل است .

        بطلان روزه در صورت ارتکاب مجدد و عمدی مبطل پس از ارتکاب سهوی آن
        1654 - اگر روزه دار سهوا یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند انجام دهد و به خیال این که روزه اش باطل شده ، عمدا دوباره یکی از آنها را بجا آورد، روزه اوباطل می شود.

        حکم روزه در صورت ارتکاب اکراهی یا اجباری مبطلات
        1655 - اگر چیزی به زور درگلوی روزه دار بریزند، یا سر او را به زور در آب فرو برند، روزه او باطل نمی شود، ولی اگر مجبورش کنند که روزه خود را باطل کندمثلا به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو می زنیم و خودش برای جلوگیری از ضرر، چیزی بخورد، روزه او باطل می شود.

        عدم بطلان روزه بقصد اموری که به اکراه یا اجبار روزه را باطل می کند
        1656 - روزه دار نباید جایی برود که می داند چیزی در گلویش می ریزند یامجبورش می کنند که خودش روزه خود را باطل کند، اما اگر قصد رفتن کند و نرودیا بعد از رفتن چیزی به خوردش ندهند، روزه او صحیح است ، و چنانچه از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، روزه او باطل می شود، ولی اگرچیزی در گلویش بریزند، باطل شدن روزه او محل اشکال است .

        لزوم اجتناب روزه دار از موری که اکراها یا اجبارا روزه را باطل می کند
        1656 - روزه دار نباید جایی برود که می داند چیزی در گلویش می ریزند یامجبورش می کنند که خودش روزه خود را باطل کند، اما اگر قصد رفتن کند و نرودیا بعد از رفتن چیزی به خوردش ندهند، روزه او صحیح است ، و چنانچه از روی ناچاری کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، روزه او باطل می شود، ولی اگرچیزی در گلویش بریزند، باطل شدن روزه او محل اشکال است .

        لزوم قضا و کفاره اگر در ماه رمضان عمدا کاری کند که روزه اش باطل شود
        1658 - اگر در روزه ماه رمضان عمدا قی کند یا در شب جنب شود و به تفصیلی که در مسأله 1630 گفته شد سه مرتبه بیدار شود و بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود،فقط باید قضای آن روز را بگیرد، و چنانچه عمدا اماله کند یا سر زیر آب ببرد،بنابر احتیاط واجب باید کفاره هم بدهد، ولی اگر کار دیگری که روزه را باطل می کندعمدا انجام دهد، در صورتی که می دانسته آن کار روزه را باطل می کند، قضا وکفاره براو واجب می شود.

        ثبوت کفاره اگر ندانسته کاری کرده که روزه را باطل می کند
        1659 - اگر به واسطه ندانستن مسأله کاری انجام دهد که روزه را باطل می کند، چنانچه می توانسته مسأله را یاد بگیرد، بنابر احتیاط واجب کفاره بر او ثابت می شود، و اگر نمی توانسته مسأله را یاد بگیرد یا اصلا ملتفت مسأله نبوده یایقین داشته که فلان چیز روزه را باطل نمی کند، کفاره بر او واجب نیست .

        کفایت یک کفاره در صورت تکرار ارتکاب مبطل
        1668 - اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد، برای همه آنها یک کفاره کافی است .

        کفایت یک کفاره بابطال روزه بحلال و بعد به حرام
        1670 - اگر روزه دار کاری که حلال است و روزه را باطل می کند، انجام دهد،مثلا آب بیاشامد، و بعد کار دیگری که حرام است و روزه را باطل می کند انجام دهد، مثلا غذای حرامی بخورد، یک کفاره کافی است .

        سقوط کفاره پس از ابطلا روزه با عذری غیر از سفر
        1675 - اگر عمدا روزه خود را باطل کند، و بعد عذری مانند حیض یا نفاس یا مرض برای او پیدا شود، کفاره بر او واجب نیست .

3-مبطلات وضو
        لزوم تیمم بدل از وضو اگر بعد از تیمم بدل از غسل کاری که وضو را باطل می کند از او سر زند
        724 - اگر بدل از غسل تیمم کند و بعد کاری که وضو را باطل می کند برای اوپیش آید، چنانچه برای نمازهای بعد نتواند غسل کند، باید وضو بگیرد. واگر نمی تواند وضو بگیرد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

4-مبطلات وضوء
        باطل شدن وضو در اثر استحاضه شدن.
        323 - هفت چیز وضو را باطل می کند: اول : بول . دوم : غائط. سوم : باد معده و روده که از مخرج غائط خارج شود. چهارم : خوابی که به واسطه آن چشم نبیند وگوش نشنود. ولی اگر چشم نبیند و گوش بشنود وضو باطل نمی شود. پنجم : چیزهایی که عقل را از بین می برد، مانند دیوانگی و مستی و بیهوشی . ششم : استحاضه زنان ، که بعدا گفته می شود. هفتم : کاری که برای آن باید غسل کرد مانند جنابت .

        باطل شدن وضو در اثر خروج بول یا غائط یا باد معده.
        323 - هفت چیز وضو را باطل می کند: اول : بول . دوم : غائط. سوم : باد معده و روده که از مخرج غائط خارج شود. چهارم : خوابی که به واسطه آن چشم نبیند وگوش نشنود. ولی اگر چشم نبیند و گوش بشنود وضو باطل نمی شود. پنجم : چیزهایی که عقل را از بین می برد، مانند دیوانگی و مستی و بیهوشی . ششم : استحاضه زنان ، که بعدا گفته می شود. هفتم : کاری که برای آن باید غسل کرد مانند جنابت .

        باطل شدن وضو در اثر خوابیدن.
        323 - هفت چیز وضو را باطل می کند: اول : بول . دوم : غائط. سوم : باد معده و روده که از مخرج غائط خارج شود. چهارم : خوابی که به واسطه آن چشم نبیند وگوش نشنود. ولی اگر چشم نبیند و گوش بشنود وضو باطل نمی شود. پنجم : چیزهایی که عقل را از بین می برد، مانند دیوانگی و مستی و بیهوشی . ششم : استحاضه زنان ، که بعدا گفته می شود. هفتم : کاری که برای آن باید غسل کرد مانند جنابت .

        باطل شدن وضو در اثر دیوانگی یا مستی یا بیهوشی.
        323 - هفت چیز وضو را باطل می کند: اول : بول . دوم : غائط. سوم : باد معده و روده که از مخرج غائط خارج شود. چهارم : خوابی که به واسطه آن چشم نبیند وگوش نشنود. ولی اگر چشم نبیند و گوش بشنود وضو باطل نمی شود. پنجم : چیزهایی که عقل را از بین می برد، مانند دیوانگی و مستی و بیهوشی . ششم : استحاضه زنان ، که بعدا گفته می شود. هفتم : کاری که برای آن باید غسل کرد مانند جنابت .

        استجاب اعاده غسل مستحبی اگر کاری که وضو را باطل می کند از او سر زند
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.