دسته بندی موضوعی احکام شرعی - مال

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهبازی و سرگرمیقرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیگنجینه معنویآشپزیمناسبت هاالحان قرآنصحیفه نور امام خمینی رهپنل عضویت

1-اجاره مال صغير
        جواز اجاره مال طفلی توسط ولی یا قیم او با رعایت مصالح
        2176 - بچه صغیری را که ولی ندارد بدون اجازه مجتهد نمی شود اجیر کرد، و کسی که به مجتهد دسترسی ندارد می تواند از یک نفر مؤمن که عادل باشد اجازه بگیرد واو را اجیر نماید، به شرط آنکه اجیر گرفتن بچه نابالغ به مصلحت او بلکه بنابر احتیاط واجب ترک آن دارای مفسده برای بچه نابالغ باشد.

        لوازم اجازه مجتهد با عدول در اجاره صغیری که ولی ندارد
        2176 - بچه صغیری را که ولی ندارد بدون اجازه مجتهد نمی شود اجیر کرد، و کسی که به مجتهد دسترسی ندارد می تواند از یک نفر مؤمن که عادل باشد اجازه بگیرد واو را اجیر نماید، به شرط آنکه اجیر گرفتن بچه نابالغ به مصلحت او بلکه بنابر احتیاط واجب ترک آن دارای مفسده برای بچه نابالغ باشد.

2-اجاره مال طفل
        جواز اجاره مال طفلی توسط ولی یا قیم او با رعایت مصالح
        2175 - اگر ولی یا قیم بچه مال او را اجاره دهد، یا خود او را اجیر دیگری نماید اشکال ندارد، و اگر مدتی از زمان بالغ شدن او را جزو مدت اجاره قرار دهد،بعد از آنکه بچه بالغ شد می تواند بقیه اجاره را به هم بزند، ولی هرگاه طوری بوده که اگر مقداری از زمان بالغ بودن بچه را جزو مدت اجره نمی کرد بر خلاف مصلحت بچه بود، نمی تواند اجاره را به هم بزند.

        حکم فسخ اجاره ولی توسط طفلی که بالغ می شود
        2175 - اگر ولی یا قیم بچه مال او را اجاره دهد، یا خود او را اجیر دیگری نماید اشکال ندارد، و اگر مدتی از زمان بالغ شدن او را جزو مدت اجاره قرار دهد،بعد از آنکه بچه بالغ شد می تواند بقیه اجاره را به هم بزند، ولی هرگاه طوری بوده که اگر مقداری از زمان بالغ بودن بچه را جزو مدت اجره نمی کرد بر خلاف مصلحت بچه بود، نمی تواند اجاره را به هم بزند.

3-اعتلاف مال فاسق
        حکم اتلاف اموال محترمه معصیت کار
        2821 - جایز نیست اموال محترمه معصیت کار را تلف کند، مگر آنکه لازمه جلوگیری از معصیت باشد. در این صورت اگر تلف کند، ضامن نیست ظاهرا. و درغیر این صورت ، ضامن و معصیت کار است .

4-تصرف در مال
        حکم تصرف در مالی که نداند معامله ای که کرده صحیح است یا باطل
        2052 - اگر انسان نداند معامله ای که کرده صحیح است یا باطل ، نمی تواند درمالی که گرفته تصرف نماید. ولی چنانچه در موقع معامله احکام آن را می دانسته و بعد از معامله شک کند، تصرف او اشکال ندارد و معامله صحیح است .

5-تصرف در مال زكوى
        جواز تصرف در مال پس از جدا کردن زکات
        1965 - اگر زکات را از خود مال کنار بگذرد می تواند در بقیه آن تصرف کند واگر از مال دیگرش کنار بگذارد می تواند در تمام مال تصرف نماید.

        حکم تصرف در مال مشترکی که برخی زکات بدهند و برخی ندهند
        1987 - اگر دو نفر در مالی که زکات آن واجب شده با هم شریک باشند و یکی ازآنان زکات قسمت خود را بدهد و بعد مال را تقسیم کنند چنانچه بداند شریکش زکات سهم خود را نداده تصرف او در سهم خودش هم اشکال دارد.

6-تعدد مال زكوى
        زکات کسی که در چند جا گاو یا شتر یا گوسفند دارد
        1920 - اگر یک نفر در چند جا گاو یا شتر یا گوسفند داشته باشد و روی هم به اندازه نصاب باشند، باید زکات آنها را بدهد.

7-تعويض مال زكوى
        عدم وجوب زکات در صورت تعویض مال زکوی پیش از تمام شدن ماه یازدهم
        1923 - اگر پیش از تمام شدن ماه یازدهم ، گاو و گوسفند و شتری را که دارد باچیز دیگر عوض کند یا نصابی را که دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نماید، مثال چهل گوسنفد بدهد، و چهل گوسفند دیگر بگیرد زکات بر او واجب نیست .

8-خمس مال بچه
        وجوب خمس بر ولی در جاییکه بچه، معدن یا گنج یا غوص یا مال مخلوط بحرام داشته باشد
        1827 - اگر بچه ای معدنی را بیرون آورد یا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشدیا گنجی پیدا کند یا به واسطه فرو رفتن در دریا جواهری بیرون آورد ولی او بایدخمس آنها را بدهد.

9-رهن مال غير
        صحت رهن گذاشتن مال دیگری منوط به اجازه مالک
        2303 - انسان مالی را می تواند گرو بگذارد که شرعا بتواند در آن تصرف کند و اگر مال کس دیگر را گرو بگذارد در صورتی صحیح است که صاحب مال بگوید به گرو گذاشتن راضی هستم .

10-شركت در مال زكوى
        زکات شرکا در گوسفند یا گاو یا شتر
        1919 - اگر چند نفر با هم شریک باشند، هر کدام آنان که سهمش به نصاب اول رسیده ، باید زکات بدهد، و بر کسی که سهم او کمتر از نصاب اول است زکات واجب نیست .

11-عيب در مال زكوى
        تاثیر نداشتن عیب و مرض گاو و گوسفند و شتر در وجوب زکات
        1921 - اگر گاو و گوسفند و شتری که دارد مریض و معیوب هم باشند، باید زکات آنها را بدهد.

12-غصب مال الاجاره
        جواز مطالبه مال الاجاره از غاصب مال
        2210 - اگر چیزی را که اجاره کرده تحویل بگیرد و بعد دیگری آن را غصب کندنمی تواند اجاره را به هم بزند و فقط حق دارد کرایه آن چیز را به مقدار معمول از غصب کننده بگیرد.

13-فروش مال زكوى
        وجوب پرداخت زکات در صوتر فروش غلات پس از تعلق و وجوب زکات
        1869 - اگر بعد از آن که زکات گندم و جو و خرما و انگور واجب شد زراعت ودرخت را بفروشد، باید زکات آنها را بدهد.

14-مال حرام
        خوردن مال حرام از موانع قبولی نماز
        727 - در چند مورد مستحب است نمازهایی را که انسان با تیمم خوانده ، دوباره بخواند: اول : آنکه از استعمال آب ترس داشته و عمدا خود را جنب کرده وبا تیمم نماز خوانده است . دوم : آنکه می دانسته یا گمان داشته که آب پیدا نمی کندو عمدا خود را جنب کرده و با تیمم نماز خوانده است . سوم : آنکه تا آخر وقت عمدادر جستجوی آب نرود و با تیمم نماز بخواند و بعد بفهمد که اگر جستجو می کرد، آب پیدا می شد. چهارم : آنکه عمدا نماز را تاخیر انداخته و در آخر وقت با تیمم نمازخوانده است . پنجم : آنکه می دانسته یا گمان داشته که آب پیدا نمی شود و آبی را که داشته ریخته است .

15-مال خمس نداده
        حرمت تصرف و بطلان نماز میتی یا خمس یا زکات بدهکار است
        874 - اگر صاحب ملک به زبان اجازه نماز خواندن بدهد و انسان بداند که قلباراضی نیست نماز خواندن در ملک او باطل است و اگر اجازه ندهد و انسان یقین کند که قلبا راضی است نماز صحیح است .

        حکم خرید مالی که خمس آن داده نشده است
        1762 - اگر مالی را که خمس آن داده نشده بخرد، چنانچه حاکم شرع معامله پنج یک آن را اجازه ندهد، معامله آن مقدار باطل است و حاکم شرع می تواند پنج یک آن مال را بگیرد، و اگر اجازه بدهد، معامله صحیح و خریدار باید مقدار پنج یک پول آن را به حاکم شرع بدهد، و اگر به فروشنده داده ، می تواند از او پس بگیرد.

16-مال زكات نداده
        حرمت تصرف و بطلان نماز میتی یا خمس یا زکات بدهکار است
        874 - اگر صاحب ملک به زبان اجازه نماز خواندن بدهد و انسان بداند که قلباراضی نیست نماز خواندن در ملک او باطل است و اگر اجازه ندهد و انسان یقین کند که قلبا راضی است نماز صحیح است .

        وظیفه کسی که مال زکوی بخرد و بداند صاحب آن زکاتش را نداده است
        1870 - اگر انسان گندم یا جو یا خرما یا انگور را بخرد و بداند که فروشنده زکات آن را داده یا شک کند که داده یا نه ، چیزی بر او واجب نیست و اگر بداندکه زکات آن را نداده چنانچه حاکم شرع معامله مقداری را که باید از بابت زکات داده شود اجازه ندهد معامله آن مقدار باطل است و حاکم شرع می تواندمقدار زکات را از خریدار بگیرد و اگر معامله مقدار زکات را اجازه دهد معامله صحیح است و خریدار باید قیمت آن مقدار را به حاکم شرع بدهد و در صورتی که قیمت آن مقدار را به فروشنده داده باشد می تواند از او پس بگیرد.

17-مال زكوى
        حکم تصرف در اموالی که باید زکات آنها را در ماه دوازدهم بدهد
        1856 - بعد از آن که انسان دوازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر وطلا و نقره بود باید زکات آن را بدهد. ولی از اول ماه دوازدهم ، نمی تواند طوری در مال تصرف کند که مال از بین برود و اگر تصرف کند ضامن است و چنانچه در ماه دوازدهم بدون اختیار او بعضی از شرطهای زکات از بین برود زکات بر او واجب نیست .

18-مال ميت
        لزوم صرف مال میت در کفن و دفن و بدهی او هر چند چیزی از آن باقی نماند
        2280 - اگر مال میت بیشتر از خرج واجب کفن و دفن و بدهی او نباشد باید مالش را به همین مصرفها برسانند و به وارث او چیزی نمی رسد.

        وجوب پرداخت مخارج حج واجب و بدهیها و خمس و زکوة و مظالم از اصل مال میت
        2719 - حجی که بر میت واجب است و بدهکاری و حقوقی را که مثل خمس و زکات و مظالم ، ادا کردن آنها واجب می باشد، باید از اصل مال میت بدهند اگر چه میت برای آنها وصیت نکرده باشد.

19-مصرف مال زكوى
        وجوب زکات در مقدار مصرف شده چنانچه پیش از دادن زکات خود و عیالاتش از آن بخورند و یا به فقیر بدهند
        1865 - اگر پیش از دادن زکات از انگور بعد از کشمش شدن و خرما بعد ازتمر شدن و جو و گندم بعد از صدق اسم - که زکات آنها واجب شده - خود و عیالاتش بخورند یا مثلا به فقیر بدهد، باید زکات مقداری را که مصرف کرده بدهد.

        عدم وجوب پرداخت زکات در غلات تری که مصرف شود و خشک آنها بالغ بر نصاب باشد
        1872 - اگر گندم و جو و خرما را پیش از خشک شدن مصرف کند اگر چه خشک آنها به اندازه نصاب باشد زکات آنها واجب نیست ولی اگر احتیاطازکات آنها را بدهد خیلی پسندیده است .

20-معامله مال ديوانه
        جواز فروش مال طفل یا دیوانه یا غائب توسط پدر یا جد یا وصی آنها یا مجتهد عادل با رعایت مصلحت
        2087 - پدر و جد پدری طفل در صورتی می توانند مال طفل را بفروشند که برای او مفسده نداشته باشد ، بلکه بهتر آن است که تا مصلحت نباشد نفروشند، اماوصی پدر و وصی جد پدری و حاکم شرع فقط در صورتی می توانند مال طفل را بفروشندکه مصلحت طفل در آن باشد.

21-معامله مال طفل
        جواز فروش مال طفل یا دیوانه یا غائب توسط پدر یا جد یا وصی آنها یا مجتهد عادل با رضایت مصلحت
        2087 - پدر و جد پدری طفل در صورتی می توانند مال طفل را بفروشند که برای او مفسده نداشته باشد ، بلکه بهتر آن است که تا مصلحت نباشد نفروشند، اماوصی پدر و وصی جد پدری و حاکم شرع فقط در صورتی می توانند مال طفل را بفروشندکه مصلحت طفل در آن باشد.

22-معامله مال غائب
        جواز فروش مال طفل یا دیوانه یا غائب توسط پدر یا جد یا وصی آنها یا مجتهد عادل با رعایت مصلحت
        2087 - پدر و جد پدری طفل در صورتی می توانند مال طفل را بفروشند که برای او مفسده نداشته باشد ، بلکه بهتر آن است که تا مصلحت نباشد نفروشند، اماوصی پدر و وصی جد پدری و حاکم شرع فقط در صورتی می توانند مال طفل را بفروشندکه مصلحت طفل در آن باشد.

23-وصيت مال
        بطلان وصیت کسی که اقدام به خودکشی کند
        2698 - کسی که از روی عمد مثلا زخمی بخود زده یا سمی خورده است که به واسطه آن ، یقین یا گمان به مردن او پیدا می شود، اگر وصیت کند که مقداری از مال او را به مصرفی برسانند صحیح نیست .

        بطلان وصیت کسیکه اقدام به خودکشی می کند
        2698 - کسی که از روی عمد مثلا زخمی بخود زده یا سمی خورده است که به واسطه آن ، یقین یا گمان به مردن او پیدا می شود، اگر وصیت کند که مقداری از مال او را به مصرفی برسانند صحیح نیست .

        لزوم قبول برای مالکیت چیزی که کسی برای کسی وصیت می کند
        2699 - اگر انسان وصیت کند که چیزی به کسی بدهند در صورتی آن کس آن چیز را مالک می شود که آن را قبول کند، اگر چه در حال زنده بودن وصیت کننده باشد.