دسته بندی موضوعی احکام شرعی - آب

1-آب آفتابه
        نجس شدن آب آفتابه سوراخ که روی زمین نجس قرار دارد
        133 - اگر آفتابه ای را که ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند چنانچه آب طوری زیر آن جمع گردد که با آب آفتابه یکی حساب شود آب آفتابه نجس می شود ولی اگر آبی که از زیر آفتابه خارج می شود در زمین فرو رود یا جاری شود به نحوی که با آب داخل آن یکی حساب نشود، آب آفتابه نجس نمی شود.

2-آب باران
        پاک شدن چیز نجس توسط باران به شرطی که عین نجس در آن نباشد
        37 - اگر به چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست یک مرتبه باران ببارد،جایی که باران به آن برسد، پاک می شود. و در فرش و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست ، ولی باریدن دو سه قطره فایده ندارد، بلکه باید طوری باشد که بگویند باران می آید.

        طهارت ترشحات آب بارانی که به عین نجس می بارد
        38 - اگر باران به عین نجس ببارد و به جای دیگر ترشح کند، چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد و بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد پاک است . پس اگر باران بر خون ببارد و ترشح کند، چنانچه ذره ای خون در آن باشد یا آن که بو یارنگ یا مزه خون گرفته باشد، نجس می باشد.

        نجس شدن فرش پاکی که روی زمین نجس قرار دارد و باران بر آن می بارد
        43 - اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد، و بر زمین نجس جاری شود، فرش نجس نمی شود و زمین هم پاک می گردد.

        نجس نشدن فرش پاکی که روی زمین نجس قرار دارد و باران بر آن می بارد
        43 - اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد، و بر زمین نجس جاری شود، فرش نجس نمی شود و زمین هم پاک می گردد.

        نجاست آب گودال بعد از قطع شدن باران
        46 - اگر آب باران یا آب دیگر، در گودالی جمع شود و کمتر از کر باشد، چنانچه بعد از قطع شدن باران نجاست به آن برسد، نجس می شود.

        پاک شدن آب نجس بعد از برطرف شدن تغییر آب با اتصال به کر یا جاری یا آب باران
        53 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر داده ، چنانکه به کر یا جاری متصل شود، یا باران بر آن ببارد، یا باد باران را در آن بریزد، یا آب باران در موقع باریدن از ناودان در آن جاری شود و تغییرآن از بین برود، پاک می شود، ولی باید آب باران یا کر یا جاری با آن مخلوطگردد.

        پاک شدن آب نجس متصل به کر یا جاری یا باران به شرط اختلاط با آنها
        53 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر داده ، چنانکه به کر یا جاری متصل شود، یا باران بر آن ببارد، یا باد باران را در آن بریزد، یا آب باران در موقع باریدن از ناودان در آن جاری شود و تغییرآن از بین برود، پاک می شود، ولی باید آب باران یا کر یا جاری با آن مخلوطگردد.

3-آب براى غسل
        تقدم غسل اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد
        468 - اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یاغسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد وعوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.

        لزوم دو تیمم بجای غسل و و ضو اگر برای هیچکدام آب ندارد
        468 - اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یاغسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد وعوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.

4-آب براى وضو
        تقدم غسل اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد
        468 - اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یاغسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد وعوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.

        لزوم دو تیمم به جای غسل و وضو اگر برای هیچکدام آب ندارد
        468 - اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یاغسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد وعوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.

5-آب جارى
        تعریف آب جاری به آبی که از زمین بجوشد و جریان داشته باشد
        28 - آب جاری آبی است که از زمین بجوشد و جریان داشته باشد، مانند آب چشمه و قنات .

        طهارت آب جاری کمتر از کر مادامی که تغییر نیافته است
        29 - آب جاری اگر چه کمتر از کر باشد، چنانچه نجاست به آن برسد تا وقتی بو یارنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نکرده پاک است .

        طهارت بقیه آب جاری متغیر در صورتی که متصل به چشمه باشد
        30 - اگر نجاستی به آب جاری برسد، مقداری از آن که بو یا رنگ یا مزه اش به واسطه نجاست تغییر کرده نجس است ، و طرفی که متصل به چشمه است اگر چه کمتر ازکر باشد پاک است . و آبهای دیگر نهر اگر به اندازه کر باشد یا به واسطه آبی که تغییر نکرده به آب طرف چشمه متصل باشد پاک و گرنه نجس است .

        ثبوت احکام آب جاری برای آب چشمه ای که جاری نیست ولی اگر از آن بردارند باز می جوشد
        31 - آب چشمه ای که جاری نیست ولی طوری است که اگر از آن بردارند باز می جوشد،حکم آب جاری دارد. یعنی اگر نجاست به آن برسد تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نکرده پاک است .

        احکام آب جاری برای آبهای راکد کنار نهر به شرطی که متصل به آب جاری باشد
        32 - آبی که کنار نهر ایستاده و متصل به آب جاری است ، حکم آب جاری دارد.

        ثبوت احکام آب جاری فقط برای مدتی که آب جریان دارد
        33 - چشمه ای که مثلا در زمستان می جوشد و در تابستان از جوشش می افتد، فقط وقتی که می جوشد حکم آب جاری دارد.

        احکام آب جاری برای آب حوض حمام به شرط اتصال به خزینه
        34 - آب حوض حمام اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه به خزینه ای که آب آن به اندازه کر است متصل باشد، مثل آب جاری است .

        احکام آب جاری برای آب حوض حمام به شرط اتصال به کر
        34 - آب حوض حمام اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه به خزینه ای که آب آن به اندازه کر است متصل باشد، مثل آب جاری است .

        احکام آب جاری برای آب های لوله های حمام به شرط اتصال به کر
        35 - آب لوله های حمام که از شیرها و دوشها می ریزد، اگر متصل به کر باشدمثل آب جاری است ، و آب لوله های عمارات اگر متصل به کر باشد، در حکم آب کر است .

        نجاست آب جاری اگر از زمین نجوشد و از کر کمتر باشد
        36 - آبی که روی زمین جریان دارد ولی از زمین نمی جوشد، چنانچه کمتر از کر باشدو نجاست به آن برسد نجس می شود. اما اگر از بالا با فشار به پایین بریزد،چنانچه نجاست به پایین آن برسد، بالای آن نجس نمی شود.

        پاک شدن آب مضاف نجس در صورت اختلاط با آب کر یا جاری
        49 - اگر آب مضاف نجس طوری با آب کر یا جاری مخلوط شود که دیگر آب مضاف به آن نگویند، پاک می شود.

        نجس شدن آب کر و جاری در اثر تغییر بو یا رنگ یا مزه آن با ورود نجاست
        52 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول به آن برسد و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر دهد، اگر چه کر یا جاری باشد، نجس می شود. ولی اگر بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاستی که بیرون آن است عوض شود، مثلا مرداری که پهلوی آب است بوی آن را تغییر دهد، نجس نمی شود.

        پاک شدن آب نجس بعد از برطرف شدن تغییر آن با اتصال به کر یا جاری یا آب باران
        53 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر داده ، چنانکه به کر یا جاری متصل شود، یا باران بر آن ببارد، یا باد باران را در آن بریزد، یا آب باران در موقع باریدن از ناودان در آن جاری شود و تغییرآن از بین برود، پاک می شود، ولی باید آب باران یا کر یا جاری با آن مخلوطگردد.

        پاک شدن آب نجس متصل به کر یا جاری یا باران به شرط اختلاط با آنها
        53 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر داده ، چنانکه به کر یا جاری متصل شود، یا باران بر آن ببارد، یا باد باران را در آن بریزد، یا آب باران در موقع باریدن از ناودان در آن جاری شود و تغییرآن از بین برود، پاک می شود، ولی باید آب باران یا کر یا جاری با آن مخلوطگردد.

        کافی بودن یک مرتبه آبکشی با آب کر و جاری برای پاک شدن ظرف نجس
        150 - ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست ، بلکه در کر و جاری هم احتیاط سه مرتبه است ، اگر چه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است . ولی ظرفی که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده ، باید اول با خاک پاک ،خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل شست . و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته ، بنابر احتیاط واجب بایدپیش از شستن خاک مال کرد.

        پاک شدن کوزه ای که از گل نجس ساخته شده است در صورت نفوذ آب کر یا جاری به آن
        154 - کوزه ای که از گل نجس ساخته شده و یا آب نجس در آن فرو رفته ، اگر درآب کر یا جاری بگذارند، به هر جای آن که آب برسد پاک می شود. و اگر بخواهندباطن آن هم پاک شود باید به قدری در آب کر یا جاری بماند که آب به تمام آن فرو رود، و فرو رفتن رطوبت کافی نیست .

        پاک شدن چیز نجس اگر یک مرتبه در آب کر یا جاری فرو رود
        159 - اگر چیز نجس را بعد از برطرف کردن عین نجاست ، یک مرتبه در آب کر یا جاری فرو برند که آب به تمام جاهای نجس آن برسد، پاک می شود. واحتیاط واجب آن است که فرش و لباس و مانند اینها را طوری فشار یا حرکت دهند که آب داخل آن خارج شود.

        پاک شدن فرش و لباس نجس در آب کر و جاری با فشردن آنها
        159 - اگر چیز نجس را بعد از برطرف کردن عین نجاست ، یک مرتبه در آب کر یا جاری فرو برند که آب به تمام جاهای نجس آن برسد، پاک می شود. واحتیاط واجب آن است که فرش و لباس و مانند اینها را طوری فشار یا حرکت دهند که آب داخل آن خارج شود.

        پاک شدن حصیر نجس که با نخ بافته شده در آب کر یا جاری
        163 - اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده ، در آب کر یا جاری فرو برند،بعد از برطرف شدن عین نجاست ، پاک می شود.

        پاک شدن بدن با برطرف کردن نجاست آن در آب کر یا جاری
        171 - اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری برطرف کنند بدن پاک می شود وبیرون آمدن و دوباره در آب رفتن لازم نیست .

6-آب چاه
        پاک ماندن آب چاه اگرچه از کر باشد مادام که تغییر نکند
        44 - آب چاهی که از زمین می جوشد اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه نجاست به آن برسد، تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نکرده پاک است ، ولی مستحب است پس از رسیدن بعضی از نجاستها مقداری که در کتابهای مفصل گفته شده ازآب آن بکشند.

        پاک ماندن آب چاه اگرچه کمتر از کر باشد مادام که تغییر نکند
        44 - آب چاهی که از زمین می جوشد اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه نجاست به آن برسد، تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نکرده پاک است ، ولی مستحب است پس از رسیدن بعضی از نجاستها مقداری که در کتابهای مفصل گفته شده ازآب آن بکشند.

        پاک شدن آب چاه به شرطی که تغییر آن از بین رفته و با آبی که از چاه می جوشد مخلوط گردد
        45 - اگر نجاستی در چاه بریزد و بو یا رنگ یا مزه آب آن را تغییر دهد، چنانچه تغییر آب چاه از بین برود، موقعی پاک می شود که با آبی که از چاه می جوشد، مخلوط گردد.

7-آب چشمه
        ثبوت احکام آب جاری برای آب چشمه ای که جاری نیست ولی اگر از آن بردارند باز می جوشد
        31 - آب چشمه ای که جاری نیست ولی طوری است که اگر از آن بردارند باز می جوشد،حکم آب جاری دارد. یعنی اگر نجاست به آن برسد تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نکرده پاک است .

8-آب حمام
        احکام آب جاری برای آب حوض حمام به شرط اتصال به خزینه
        34 - آب حوض حمام اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه به خزینه ای که آب آن به اندازه کر است متصل باشد، مثل آب جاری است .

        احکام آب جاری برای آبهای لوله های حمام به شرط اتصال به کر
        35 - آب لوله های حمام که از شیرها و دوشها می ریزد، اگر متصل به کر باشدمثل آب جاری است ، و آب لوله های عمارات اگر متصل به کر باشد، در حکم آب کر است .

9-آب خرما
        پاک و خلال بودن خرما و مویز و کشمش و آب آنها اگرچه جوش بیایند
        114 - خرما و مویز و کشمش و آب آنها اگر جوش بیاید، پاک و خوردن آنها حلال است .

10-آب دهان روزه دار
        باطل نشدن روزه با فرو بردن آب دهان
        1579 - فرو بردن آب دهان ، اگر چه بواسطه خیال کردن ترشی و مانند آن در دهان جمع شده باشد، روزه را باطل نمی کند.

11-آب شير
        کیفیت آبکشی چیز نجس زیر شیر متصل به کر
        177 - چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست ، اگر زیر شیری که متصل به کراست یک دفعه بشویند، پاک می شود. و نیز اگر عین نجاست در آن باشد، چنانچه عین نجاست آن ، زیر شیر یا به وسیله دیگر برطرف شود و آبی که از آن چیز می ریزد بویا رنگ یا مزه نجاست به خود نگرفته باشد، با آب شیر پاک می گردد. اما اگر آبی که از آن می ریزد بو یا رنگ یا مزه نجاست گرفته باشد، باید به قدری آب شیرروی آن بریزند تا در آبی که از آن جدا می شود بو یا رنگ یا مزه نجاست نباشد.

12-آب غسل
        باطل بودن وضو و غسل با آب مضاف
        47 - آب مضاف که معنی آن گفته شد، چیز نجس را پاک نمی کند، وضو و غسل هم باآن باطل است .

        باطل بودن وضو و غسل با آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف
        51 - آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف ، و معلوم نیست که قبلا مطلق یامضاف بوده ، نجاست را پاک نمی کند، وضو و غسل هم با آن باطل است . ولی اگر به اندازه کر یا بیشتر باشد و نجاست به آن برسد حکم به نجس بودن آن نمی شود.

        بطلان عسل اگر قصد داشته باشد پول حمامی را ندهد
        381 - کسی که قصد دارد پول حمامی را ندهد یا بدون اینکه بداند حمامی راضی است بخواهد نسیه بگذارد، اگر چه بعد حمامی را راضی کند، غسل او باطل است .

        صحت غسل در صورتی که حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند و شخص بخواهد از مال حرام بدهد
        382 - اگر حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند ولی کسی که غسل می کند قصدش این باشد که طلب او را ندهد، یا از مال حرام بدهد، غسل او صحیح است .

        صحت غسل در صورتی که حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند و شخص بخواهد طلب او را ندهد
        382 - اگر حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند ولی کسی که غسل می کند قصدش این باشد که طلب او را ندهد، یا از مال حرام بدهد، غسل او صحیح است .

        بطلان غسل در صورتی که بخواهد پول حرام یا پول خمس نداده به حمامی بدهد
        383 - اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد، غسل او باطل است .

13-آب غصبى
        حرمت و بطلان وضو با آب غصبی
        267 - وضو با آب غصبی و بان آبی که معلوم نیست صاحب آن راضی است یا نه ، حرام و باطل است ولی اگر سابقا راضی بوده و انسان نمی داند که ازرضایتش برگشته یا نه ، وضو صحیح است و نیز اگر آب وضو از صورت و دستها در جای غصبی بریزد، وضوی او صحیح است .

        صحت وضوی کسی که نسیانا با آب غصبی وضو بگیرد اگرچه خودش آنرا غصب کرده باشد
        272 - اگر فراموش کند آب غصبی است و با آن وضو بگیرد صحیح است .

14-آب فواره
        نجس نبودن بقیه آب فواره در صورتیکه از پائین با فشار بر چیز نجس بریزد
        26 - اگر آب قلیل روی چیز نجس بریزد یا چیز نجس به آن برسد نجس می شود،ولی اگر از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری که به آن چیز می رسد نجس ،و هر چه بالاتر از آن است پاک می باشد. و نیز اگر مثل فواره با فشار از پایین به بالا رود، در صورتی که نجاست به بالا برسد پایین نجس نمی شود، و اگر نجاست به پایین برسد بالا نجس می شود.

15-آب قليل
        عدم طهارت آب قلیل نجس با اضافه شدن آب قلیل به آن هر چند این کار ادامه یابد
        22 - اگر مقداری از آب کر یخ ببندد و باقی آن به قدر کر نباشد، چنانچه نجاست به آن برسد نجس می شود، و هر قدر از یخ هم آب شود نجس است .

        احکام آب قلیل برای آبی که قبلا قلیل بوده و اینک در کر شدن آن شک داریم
        23 - آبی که به اندازه کر بوده اگر انسان شک کند از کر کمتر شده یا نه ، مثل آب کر است ، یعنی نجاست را پاک می کند و اگر نجاستی هم به آن برسد نجس نمی شود. و آبی که کمتر از کر بوده و انسان شک دارد به مقدار کر شده یا نه ، حکم آب کر ندارد.

        تعریف آب قلیل به آبی که از زمین نجوشد و از کر کمتر باشد
        25 - آب قلیل آبی است که از زمین نجوشد و از کر کمتر باشد.

        نجاست آب قلیل در صورت تماس با نجس
        26 - اگر آب قلیل روی چیز نجس بریزد یا چیز نجس به آن برسد نجس می شود،ولی اگر از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری که به آن چیز می رسد نجس ،و هر چه بالاتر از آن است پاک می باشد. و نیز اگر مثل فواره با فشار از پایین به بالا رود، در صورتی که نجاست به بالا برسد پایین نجس نمی شود، و اگر نجاست به پایین برسد بالا نجس می شود.

        نجس نبودن بقیه آب قلیل در صورتیکه از بالا با فشار بر چیز نجس بریزد
        26 - اگر آب قلیل روی چیز نجس بریزد یا چیز نجس به آن برسد نجس می شود،ولی اگر از بالا با فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری که به آن چیز می رسد نجس ،و هر چه بالاتر از آن است پاک می باشد. و نیز اگر مثل فواره با فشار از پایین به بالا رود، در صورتی که نجاست به بالا برسد پایین نجس نمی شود، و اگر نجاست به پایین برسد بالا نجس می شود.

        شرائط طهارت آب قلیلی که با آن مخرج بول و غائط را شسته اند
        27 - آب قلیلی که برای برطرف کردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود واز آن جدا گردد، نجس است . و همچنین بنابر اقوی باید از آب قلیلی هم که بعداز برطرف شدن عین نجاست برای آب کشیدن چیز نجس روی آن می ریزند و از آن جدامی شود، اجتناب کنند. ولی آبی که با آن مخرج بول و غائط را می شویند با پنج شرطپاک است : اول : آنکه بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد. دوم : نجاستی ازخارج به آن نرسیده باشد. سوم : نجاست دیگری مثل خون ، با بول یا غائط بیرون نیامده باشد. چهارم : ذره های غائط در آب پیدا نباشد. پنجم : بیشتر از مقدار معمول ، نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد.

        لزوم اجتناب از آب قلیلی که بعد از برطرف کردن عین نجس روی چیز نجس ریخته می شود
        27 - آب قلیلی که برای برطرف کردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود واز آن جدا گردد، نجس است . و همچنین بنابر اقوی باید از آب قلیلی هم که بعداز برطرف شدن عین نجاست برای آب کشیدن چیز نجس روی آن می ریزند و از آن جدامی شود، اجتناب کنند. ولی آبی که با آن مخرج بول و غائط را می شویند با پنج شرطپاک است : اول : آنکه بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد. دوم : نجاستی ازخارج به آن نرسیده باشد. سوم : نجاست دیگری مثل خون ، با بول یا غائط بیرون نیامده باشد. چهارم : ذره های غائط در آب پیدا نباشد. پنجم : بیشتر از مقدار معمول ، نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد.

        نجاست غساله آب قلیلی که برای برطرف کردن عین نجس روی چیز نجس ریخته می شود
        27 - آب قلیلی که برای برطرف کردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود واز آن جدا گردد، نجس است . و همچنین بنابر اقوی باید از آب قلیلی هم که بعداز برطرف شدن عین نجاست برای آب کشیدن چیز نجس روی آن می ریزند و از آن جدامی شود، اجتناب کنند. ولی آبی که با آن مخرج بول و غائط را می شویند با پنج شرطپاک است : اول : آنکه بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد. دوم : نجاستی ازخارج به آن نرسیده باشد. سوم : نجاست دیگری مثل خون ، با بول یا غائط بیرون نیامده باشد. چهارم : ذره های غائط در آب پیدا نباشد. پنجم : بیشتر از مقدار معمول ، نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد.

        نجس شدن آب قلیلی که از بالا یا پائین با فشار به نجس برسد
        48 - اگر ذره ای نجاست به آب مضاف برسد نجس می شود. ولی چنانچه از بالابا فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری که به چیز نجس رسیده نجس ، و مقداری که بالاتر از آن است پاک می باشد. مثلا اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند،َنچه به دست رسیده نجس و آنچه به دست نرسیده پاک است . و نیز اگر مثل فواره با فشار از پایین به بالا برود اگر نجاست به بالا برسد، پایین نجس نمی شود.

        نجس شدن آب آفتابه سوراخ که روی زمین نجس قرار دارد
        133 - اگر آفتابه ای را که ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند چنانچه آب طوری زیر آن جمع گردد که با آب آفتابه یکی حساب شود آب آفتابه نجس می شود ولی اگر آبی که از زیر آفتابه خارج می شود در زمین فرو رود یا جاری شود به نحوی که با آب داخل آن یکی حساب نشود، آب آفتابه نجس نمی شود.

        لزوم 3 مرتبه آبکشی برای پاک شدن ظروف نجس با آب قلیل
        150 - ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست ، بلکه در کر و جاری هم احتیاط سه مرتبه است ، اگر چه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است . ولی ظرفی که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده ، باید اول با خاک پاک ،خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل شست . و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته ، بنابر احتیاط واجب بایدپیش از شستن خاک مال کرد.

        استحباب هفت مرتبه آبکشی با آب قلیل در مورد ظرفی که با شراب نجس شده است
        153 - اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند، باید سه مرتبه بشویند، و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.

        لزوم 3 مرتبه آبکشی با آب قلیل برای پاک شدن ظرفی که به شراب نجس شده است
        153 - اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند، باید سه مرتبه بشویند، و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.

        کیفیت آبکشی ظرف نجس با آب قلیل
        155 - ظرف نجس را با آب قلیل ، دو جور می شود آب کشید. یکی آنکه سه مرتبه پر کنند و خالی کنند، دیگر آن که سه دفعه قدری آب در آن بریزند و در هر دفعه آب را طوری در آن بگردانند که به جاهای نجس آن برسد و بیرون بریزند.

        کیفیت آبکشی ظروف بزرگ مثل پاتیل و خمره نجس با آب قلیل
        156 - اگر ظرف بزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود، چنانچه سه مرتبه آن را ازآب پر کنند و خالی کنند، پاک می شود. و همچنین است اگر سه مرتبه از بالا آب در آن بریزند، به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد و در هر دفعه آبی که ته آن جمع می شود بیرون آورند، و احتیاط واجب آن است که در هر دفعه ظرفی را که با آن آبها را بیرون می آورند، آب بکشند.

        لزوم فشردن موی سر و صورت بعد از آبکشی با آب قلیل
        173 - اگر موی سر و صورت زیاد باشد و با آب قلیل آب بکشند، باید فشاردهند که غساله آن جدا شود.

        پاک شدن اطراف جای نجس به هنگام آبکشی با آب قلیل
        174 - اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل آب بکشند، اطراف آن جا که متصل به آن است و معمولا موقع آب کشیدن ، آن جا نجس می شود، در صورتی که آبی که برای پاک شدن محل نجس می ریزند به آن اطراف جاری شود با پاک شدن جای نجس پاک می شود. و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هردو آب بریزند. پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس ، روی همه انگشتها آب بریزند و آب نجس به همه آنها برسد، بعد از پاک شدن انگشت نجس تمام انگشتها پاک می شود.

        عدم امکان آبکشی زمینی که آب بر آن جاری نمی شود و در آن فرو نمی رود
        179 - زمینی که آب روی آن جاری نمی شود اگر نجس شود با آب قلیل پاک نمی گردد. ولی زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد چون آبی که روی آن می ریزند ازآن جدا شده و در شن و ریگ فرو می رود با آب قلیل پاک می شود، اما زیر ریگها نجس می ماند.

        کیفیت آبکشی زمین سنگ فرش و آجر فرش با آب قلیل
        180 - زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختی که آب در آن فرو نمی رود، اگرنجس شود با آب قلیل پاک می گردد، ولی باید به قدری آب روی آن بریزند که جاری شود. و چنانچه آبی که روی آن ریخته اند از سوراخی بیرون رود همه زمین پاک می شود، و اگر بیرون نرود جایی که آبها جمع می شود نجس می ماند، و برای پاک شدن آنجا باید گودالی بکنند که آب در آن جمع شود، بعد آب را بیرون بیاورندو گودال را با خاک پاک پر کنند.

        امکان آبکشی سنک نمک با آب قلیل
        181 - اگر ظاهر نمک سنگ و مانند آن نجس شود، با آب کمتر از کر هم پاک می شود.

        پاک بودن مقدار آبی که بعد از آبکشی لباس با آب قلیل در لباس باقی می ماند
        214 - اگر لباس و مانند آن را با آب قلیل ، آب بکشند و به اندازه معمول فشاردهند تا آبی که روی آن ریخته اند جدا شود، آبی که در آن می ماند پاک است .

        پاک بودن آب کمی که بعد از آبکشی ظرف با آب قلیل در ظرف باقی می ماند.
        215 - ظرف نجس را که با آب قلیل آب می کشند، بعد از جدا شدن آبی که برای پاک شدن ، روی آن ریخته اند، قطره های آبی که در آن می ماند پاک است .

16-آب كشمش
        پاک و حلال بودن خرما و مویز و کشمش و آب آنها اگرچه جوش بیایند
        114 - خرما و مویز و کشمش و آب آنها اگر جوش بیاید، پاک و خوردن آنها حلال است .

17-آب لوله
        احکام آب جاری برای آب های لوله های حمام به شرط اتصال به کر
        35 - آب لوله های حمام که از شیرها و دوشها می ریزد، اگر متصل به کر باشدمثل آب جاری است ، و آب لوله های عمارات اگر متصل به کر باشد، در حکم آب کر است .

        احکام آب کر برای آب لوله های عمارات به شرط اتصال به کر
        35 - آب لوله های حمام که از شیرها و دوشها می ریزد، اگر متصل به کر باشدمثل آب جاری است ، و آب لوله های عمارات اگر متصل به کر باشد، در حکم آب کر است .

18-آب مسجد
        جواز وضو از آب مسجدی که وضوخانه آن در معرض استفاده همگانی است
        269 - کسی که نمی خواهد در مسجدی نماز بخواند، اگر نداند حوض آن را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای کسانی که در آن جا نماز می خوانند، نمی تواند ازحوض آن وضو بگیرد، ولی اگر معمولا کسانی هم که نمی خواهند در آن جا نمازبخوانند از حوض آن وضو می گیرند، می تواند از حوض آن وضو بگیرد.

        ممنوعیت وضو از وضوخانه مسجدی که اختصاص به نمازگزاران همان مسجد دارد
        269 - کسی که نمی خواهد در مسجدی نماز بخواند، اگر نداند حوض آن را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای کسانی که در آن جا نماز می خوانند، نمی تواند ازحوض آن وضو بگیرد، ولی اگر معمولا کسانی هم که نمی خواهند در آن جا نمازبخوانند از حوض آن وضو می گیرند، می تواند از حوض آن وضو بگیرد.

19-آب مضاف
        تعریف آب مضاف به آبی که از چیزی بگیرند و یا با چیزی مخلوط شود
        15 - آب یا مطلق است یا مضاف : آب مضاف آبی است که آن را از چیزی بگیرند،مثل آب هندوانه و گلاب ، یا با چیزی مخلوط باشد، مثل آبی که به قدری با گل ومانند آن مخلوط شود که دیگر به آن آب نگویند. و غیر اینها آب مطلق است و آن برپنج قسم است : اول : آب کر. دوم : آب قلیل . سوم : آب جاری . چهارم : آب باران .پنجم : آب چاه .

        باطل بودن وضو و غسل با آب مضاف
        47 - آب مضاف که معنی آن گفته شد، چیز نجس را پاک نمی کند، وضو و غسل هم باآن باطل است .

        پاک نشدن چیز نجس به وسیله آب مضاف
        47 - آب مضاف که معنی آن گفته شد، چیز نجس را پاک نمی کند، وضو و غسل هم باآن باطل است .

        نجس شدن آب مضاف در صورت تماس با نجاست
        48 - اگر ذره ای نجاست به آب مضاف برسد نجس می شود. ولی چنانچه از بالابا فشار روی چیز نجس بریزد، مقداری که به چیز نجس رسیده نجس ، و مقداری که بالاتر از آن است پاک می باشد. مثلا اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند،َنچه به دست رسیده نجس و آنچه به دست نرسیده پاک است . و نیز اگر مثل فواره با فشار از پایین به بالا برود اگر نجاست به بالا برسد، پایین نجس نمی شود.

        پاک شدن آب مضاف نجس در صورت اختلاط با آب کر یا جاری
        49 - اگر آب مضاف نجس طوری با آب کر یا جاری مخلوط شود که دیگر آب مضاف به آن نگویند، پاک می شود.

        احکام آب مضاف برای آبی که مضاف بوده و مطلق شدنش مشکوک است
        50 - آبی که مطلق بوده و معلوم نیست مضاف شده یا نه ، مثل آب مطلق است ،یعنی چیز نجس را پاک می کند، وضو و غسل هم با آن صحیح است . و آبی که مضاف بوده و معلوم نیست مطلق شده یا نه مثل آب مضاف است ، یعنی چیز نجس را پاک نمی کند،وضو و غسل هم با آن باطل است .

        باطل بودن وضو و غسل با آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف
        51 - آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف ، و معلوم نیست که قبلا مطلق یامضاف بوده ، نجاست را پاک نمی کند، وضو و غسل هم با آن باطل است . ولی اگر به اندازه کر یا بیشتر باشد و نجاست به آن برسد حکم به نجس بودن آن نمی شود.

        پاک نشدن چیز نجس با آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف
        51 - آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف ، و معلوم نیست که قبلا مطلق یامضاف بوده ، نجاست را پاک نمی کند، وضو و غسل هم با آن باطل است . ولی اگر به اندازه کر یا بیشتر باشد و نجاست به آن برسد حکم به نجس بودن آن نمی شود.

        نجس نشدن آب کری که معلوم نیست مطلق است یا مضاف
        51 - آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف ، و معلوم نیست که قبلا مطلق یامضاف بوده ، نجاست را پاک نمی کند، وضو و غسل هم با آن باطل است . ولی اگر به اندازه کر یا بیشتر باشد و نجاست به آن برسد حکم به نجس بودن آن نمی شود.

        بطلان وضو با آب نجس و آب مضاف
        265 - شرایط صحیح بودن وضو سیزده چیز است : شرط اول : آنکه آب وضو پاک باشد.

        وجوب تیمم برای کسی که غیر از آب مضاف آبی ندارد
        266 - اگر غیر از آب آلوده مضاف ، آب دیگری برای وضو ندارد، چنانچه وقت نمازتنگ است ، باید تیمم کند و اگر وقت دارد، باید صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد.

20-آب مطلق
        احکام آب مضاف برای آبی که مضاف بوده و مطلق شدنش مشکوک است
        50 - آبی که مطلق بوده و معلوم نیست مضاف شده یا نه ، مثل آب مطلق است ،یعنی چیز نجس را پاک می کند، وضو و غسل هم با آن صحیح است . و آبی که مضاف بوده و معلوم نیست مطلق شده یا نه مثل آب مضاف است ، یعنی چیز نجس را پاک نمی کند،وضو و غسل هم با آن باطل است .

21-آب مويز
        پاک و حلال بودن خرما و مویز و کشمش و آب آنها اگرچه جوش بیایند
        114 - خرما و مویز و کشمش و آب آنها اگر جوش بیاید، پاک و خوردن آنها حلال است .

22-آب نجس
        بطلان وضو با آب نجس و آب مضاف
        265 - شرایط صحیح بودن وضو سیزده چیز است : شرط اول : آنکه آب وضو پاک باشد.

23-آب نهر
        احکام آب جاری برای آبهای راکد کنار نهر به شرطی که متصل به آب جاری باشد
        32 - آبی که کنار نهر ایستاده و متصل به آب جاری است ، حکم آب جاری دارد.

24-آب وضو
        باطل بودن وضو و غسل با آب مضاف
        47 - آب مضاف که معنی آن گفته شد، چیز نجس را پاک نمی کند، وضو و غسل هم باآن باطل است .

        باطل بودن وضو و غسل با آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف
        51 - آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف ، و معلوم نیست که قبلا مطلق یامضاف بوده ، نجاست را پاک نمی کند، وضو و غسل هم با آن باطل است . ولی اگر به اندازه کر یا بیشتر باشد و نجاست به آن برسد حکم به نجس بودن آن نمی شود.

        صحت وضوی کسی که نسیانا با آب غصبی وضو بگیرد اگرچه خودش آنرا غصب کرده باشد
        272 - اگر فراموش کند آب غصبی است و با آن وضو بگیرد صحیح است .

        ممنوعیت وضو از حوضیکه حتی یک آجر یا سنگ آن غصبی است
        274 - اگر در حوضی که مثلا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است ، وضو بگیرد صحیح است ، ولی اگر وضوی او تصرف در غصب حساب شود، گناهکار است .

        عدم لزوم جستجو در صورتیکه بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا نماز دیگر در همانجا بماند
        655 - اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نمازدیگر در همانجا بماند، جستجو لازم نیست .

        وجوب حفظ وضو یا آب وضو بعد از داخل شدن وقت اگر دو نفر عادل شهادت دهند تهیه آب ممکن نیست
        663 - کسی که می داند یا دو شاهد عادل خبر دهد که آب پیدا نمی کند، اگر بعداز داخل شدن وقت نماز وضوی خود را باطل کند یا آبی که دارد بریزد، معصیت کرده ولی نمازش با تیمم صحیح است . اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.

        وجوب حفظ وضو یا آب وضو بعد از داخل شدن وقت نماز اگر بداند تهیه آب برایش ممکن نیست
        663 - کسی که می داند یا دو شاهد عادل خبر دهد که آب پیدا نمی کند، اگر بعداز داخل شدن وقت نماز وضوی خود را باطل کند یا آبی که دارد بریزد، معصیت کرده ولی نمازش با تیمم صحیح است . اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.

25-آب وضوء
        ممنوعیت تیمم برای کسی که اگر صبر کند آب پیدا خواهد کرد
        266 - اگر غیر از آب آلوده مضاف ، آب دیگری برای وضو ندارد، چنانچه وقت نمازتنگ است ، باید تیمم کند و اگر وقت دارد، باید صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد.

        صحت وضو اگر آب ضوء ار صورت و دستها در جای غصبی بریزد
        267 - وضو با آب غصبی و بان آبی که معلوم نیست صاحب آن راضی است یا نه ، حرام و باطل است ولی اگر سابقا راضی بوده و انسان نمی داند که ازرضایتش برگشته یا نه ، وضو صحیح است و نیز اگر آب وضو از صورت و دستها در جای غصبی بریزد، وضوی او صحیح است .

        جواز وضو از آبی که در معرض استفاده عموم است
        268 - وضو گرفتن از حوض مدرسه ای که انسان نمی داند آن حوض را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای محصلین همان مدرسه ، در صورتی که معمولا مردم از آب آن وضو بگیرند، اشکال ندارد.

        جواز وضو از آب مسجدی که ضوءخانه آن در معرض استفاده همگانی است
        269 - کسی که نمی خواهد در مسجدی نماز بخواند، اگر نداند حوض آن را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای کسانی که در آن جا نماز می خوانند، نمی تواند ازحوض آن وضو بگیرد، ولی اگر معمولا کسانی هم که نمی خواهند در آن جا نمازبخوانند از حوض آن وضو می گیرند، می تواند از حوض آن وضو بگیرد.

        ممنوعیت وضو از وضوخانه مسجدی که اختصاص به نمازگزاران همان مسجد دارد
        269 - کسی که نمی خواهد در مسجدی نماز بخواند، اگر نداند حوض آن را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای کسانی که در آن جا نماز می خوانند، نمی تواند ازحوض آن وضو بگیرد، ولی اگر معمولا کسانی هم که نمی خواهند در آن جا نمازبخوانند از حوض آن وضو می گیرند، می تواند از حوض آن وضو بگیرد.

        جواز وضو از اماکن خاص مصل هتل ها و مسافرخانه ها به شرط رضایت صاحبان آنها
        270 - وضو گرفتن از حوض تیمچه ها و مسافرخانه ها و مانند اینها برای کسانی که ساکن آن جاها نیستند، در صورتی صحیح است که معمولا کسانی هم که ساکن آن جاها نیستند، با آب آنها وضو بگیرند.

        جواز وضو از نهرهای بزرگ مگر آنکه صاحبان آنها نهی کنند
        271 - وضو گرفتن در نهرهای بزرگ اگر چه انسان نداند که صاحب آنها راضی است ، اشکال ندارد. ولی اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهی کند، احتیاطواجب آن است که با آب آنها وضو نگیرند.

        وجوب تیمم در صورتی که آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره باشد
        273 - اگر آب وضو در ظرف غصبی است و غیر از آن آب دیگری ندارد بایدتیمم کند و چنانچه با آن آب وضو بگیرد باطل است و اگر آب مباح دیگری داردچنانچه در آن ظرف غصبی ، وضوی ارتماسی بگیرد و یا با آن ظرف ، آب به صورت ودستها بریزد وضویش باطل است ولی اگر با کف دست آب از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بریزد وضویش صحیح است اگر چه از جهت تصرف در ظرف غصبی فعل حرام ، مرتکب شده است و وضوی او از ظرف طلا و نقره به احتیاط واجب مثل وضوی از ظرف غصبی است .

        جواز وضو از صحن امامان یا امامزادگان که سابقا قبرستان بوده است
        275 - اگر در صحن یکی از امامان یا امام زادگان که سابقا قبرستان بوده ، حوض یانهری بسازند، چنانچه انسان نداند که زمین صحن را برای قبرستان وقف کرده اند، وضوگرفتن در آن حوض و نهر اشکال ندارد.

        وجوب تیمم نسبت به کسی که می ترسد اگر وضو بگیرد تشنه بماند
        288 - کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضوبرساند تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد و بعد بفهمد ضرر داشته ، وضویش صحیح است . اگر چه احتیاطمستحب آن است که با آن وضو، نماز نخواند و تیمم کند. و چنانچه با آن وضو نمازخوانده ، دوباره آن را اعاده نماید.

        لزوم اکتفا به مقدار کمی آب در وضو اگر بیشتر از آن ضرر دارد
        289 - اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد.

        لزوم حفظ وضو بعد از داخل شدن وقت نماز اگر بداند تهیه آب برایش ممکن نیست
        660 - اگر بعد از داخل شدن وقت نماز وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خودرا باطل کند، نمی تواند وضو بگیرد، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگهدارد، نباید آن را باطل نماید. و همچنین است اگر بداند یا دوشاهد عادل خبر دهند که تهیه آب برای او ممکن نیست . بلکه اگر احتمال صحیح عقلایی هم بدهد، احتیاط واجب آن است که وضوی خود را باطل نکند.

        لزوم حفظ وضو پیش از وقت نماز اگر بداند تهیه آب برایش ممکن نیست
        661 - اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند یا احتمال عقلایی دهدیا دو شاهد عادل خبر دهند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیه آب برای او ممکن نیست ، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگهدارد، احتیاط واجب آن است که آن را باطل نکند.

        لزوم حفظ آب وضو بعد از داخل شدن وقت نماز و اگر قبل از آن احتمال عقلائی بدهد که تهیه آب برایش ممکن نیست
        662 - کسی که فقط به مقدار وضو یا به مقدار غسل آب دارد، اگر بداند یا دوشاهد عادل خبر دهند که اگر آن را بریزد آب پیدا نمی کند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد، ریختن آن حرام است . و احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نمازهم آن رانریزد، بلکه خالی از قوت نیست . و هرگاه احتمال عقلایی هم بدهد که اگر آب را بریزد دیگر آب پیدا نمی کند، احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نماز هم آب را نریزد.

        لزوم حفظ آب وضو بعد از داخل شدن وقت نماز و حتی قبل از آن اگر بداند تهیه آب برایش ممکن نباشد
        662 - کسی که فقط به مقدار وضو یا به مقدار غسل آب دارد، اگر بداند یا دوشاهد عادل خبر دهند که اگر آن را بریزد آب پیدا نمی کند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد، ریختن آن حرام است . و احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نمازهم آن رانریزد، بلکه خالی از قوت نیست . و هرگاه احتمال عقلایی هم بدهد که اگر آب را بریزد دیگر آب پیدا نمی کند، احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نماز هم آب را نریزد.

        لزوم حفظ آب وضو بعد از داخل شدن وقت نماز و قبل از آن اگر دو نفر عادل شهادت دهند که تهیه آب برایش ممکن نیست
        662 - کسی که فقط به مقدار وضو یا به مقدار غسل آب دارد، اگر بداند یا دوشاهد عادل خبر دهند که اگر آن را بریزد آب پیدا نمی کند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد، ریختن آن حرام است . و احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نمازهم آن رانریزد، بلکه خالی از قوت نیست . و هرگاه احتمال عقلایی هم بدهد که اگر آب را بریزد دیگر آب پیدا نمی کند، احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نماز هم آب را نریزد.

        لزوم تهیه آب برای وضو هرچند لازم باشد چند برابر معمول پول صرف کند
        665 - اگر برای کشیدن آب از چاه دلو و ریسمان و مانند اینها لازم دارد و مجبوراست بخرد یا کرایه نماید، اگر چه قیمت آن چند برابر معمول باشد، باید تهیه کند. و همچنین است اگر آب را به چندین برابر قیمتش بفروشند. ولی اگر تهیه آنهابه قدری پول می خواهد که نسبت به حال او آن مقدار ضرر دارد، واجب نیست تهیه نماید.

        واجب نبودن تهیه آب برای وضو اگر هزینه اش او را خیلی به زحمت بیندازد
        665 - اگر برای کشیدن آب از چاه دلو و ریسمان و مانند اینها لازم دارد و مجبوراست بخرد یا کرایه نماید، اگر چه قیمت آن چند برابر معمول باشد، باید تهیه کند. و همچنین است اگر آب را به چندین برابر قیمتش بفروشند. ولی اگر تهیه آنهابه قدری پول می خواهد که نسبت به حال او آن مقدار ضرر دارد، واجب نیست تهیه نماید.

        لزوم استقراض برای تهیه آب وضو مگر آنکه نتواند ادا کند
        666 - اگر ناچار شود که برای تهیه آب قرض کند، باید قرض نماید. ولی کسی که می داند یا گمان دارد که نمی تواند قرض خود را بدهد، واجب نیست قرض کند.

        لزوم حفر چاه برای تهیه آب وضو اگر مشقت نداشته باشد
        667 - اگر کندن چاه مشقت ندارد، به احتیاط واجب باید برای تهیه آب ،چاه بکند.

        وجوب قبول آب اهدائی اگر برای وضو آب نداشته باشد
        668 - اگر کسی مقداری آب بی منت به او ببخشد، باید قبول کند.

        لزوم خورانیدن آب نجس به حیوان و حفظ آب پاک برای وضو
        675 - اگر غیر از آب پاکی که برای وضو یا غسل دارد آب نجسی هم به مقدار َشامیدن خود و کسانی که با او مربوطند داشته باشد، باید آب پاک را برای آشامیدن بگذارد و با تیمم نماز بخواند. ولی چنانچه آب را برای حیوانش بخواهد، باید آب نجس را به آن بدهد و با آب پاک وضو و غسل را انجام دهد.

26-اقسام آب
        تقسیم آب به آب کر و آب قلیل و آب جاری و آب باران و آب چاه
        15 - آب یا مطلق است یا مضاف : آب مضاف آبی است که آن را از چیزی بگیرند،مثل آب هندوانه و گلاب ، یا با چیزی مخلوط باشد، مثل آبی که به قدری با گل ومانند آن مخلوط شود که دیگر به آن آب نگویند. و غیر اینها آب مطلق است و آن برپنج قسم است : اول : آب کر. دوم : آب قلیل . سوم : آب جاری . چهارم : آب باران .پنجم : آب چاه .

27-تطهير آب
        طهارت آب نجس در صورت اتصال به آب کر و اختلاط آب کر با آن
        20 - آب فواره اگر متصل به کر باشد آب نجس را پاک می کند در صورتی که مخلوط با آن شود. ولی اگر قطره قطره روی آن آب نجس بریزد آن را پاک نمی کند،مگر آنکه چیزی روی فواره بگیرند تا آب آن قبل از قطره قطره شدن ، به آب نجس متصل شود و با آن مخلوط گردد.

        پاک شدن آب مضاف نجس در صورت اختلاط با آب کر یا جاری
        49 - اگر آب مضاف نجس طوری با آب کر یا جاری مخلوط شود که دیگر آب مضاف به آن نگویند، پاک می شود.

        پاک شدن آب نجس بعد از برطرف شدن تغییر آن با اتصال به کر یا جاری یا یا آب باران
        53 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر داده ، چنانکه به کر یا جاری متصل شود، یا باران بر آن ببارد، یا باد باران را در آن بریزد، یا آب باران در موقع باریدن از ناودان در آن جاری شود و تغییرآن از بین برود، پاک می شود، ولی باید آب باران یا کر یا جاری با آن مخلوطگردد.

        پاک شدن آب نجس متصل به کر یا جاری یا باران به شرط اختلاط با آنها
        53 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول در آن ریخته و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر داده ، چنانکه به کر یا جاری متصل شود، یا باران بر آن ببارد، یا باد باران را در آن بریزد، یا آب باران در موقع باریدن از ناودان در آن جاری شود و تغییرآن از بین برود، پاک می شود، ولی باید آب باران یا کر یا جاری با آن مخلوطگردد.

28-تغيير آب
        نجس شدن آب کر و جاری در اثر تغییر بو یا رنگ یا مزه آن با ورود نجاست
        52 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول به آن برسد و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر دهد، اگر چه کر یا جاری باشد، نجس می شود. ولی اگر بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاستی که بیرون آن است عوض شود، مثلا مرداری که پهلوی آب است بوی آن را تغییر دهد، نجس نمی شود.

        نجس نشدن آبی که بر اثر مجاورت با نجاست تغییر پیدا کرده است نه تماس با نجاست
        52 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول به آن برسد و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر دهد، اگر چه کر یا جاری باشد، نجس می شود. ولی اگر بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاستی که بیرون آن است عوض شود، مثلا مرداری که پهلوی آب است بوی آن را تغییر دهد، نجس نمی شود.

29-خوردن آب دماغ
        حرمت خوردن سرگین و آب دماغ
        2627 - خوردن سرگین و آب دماغ حرام است ، و احتیاط واجب آن است که از خوردن چیزهای خبیث دیگر که طبیعت انسان از آن متنفر است ، اجتناب کنند. ولی اگر پاک باشد، و مقداری از آن به طوری با چیز حلال مخلوط شود که در نظر مردم نابود حساب شود، خوردن آن اشکال ندارد.

30-فقدان آب
        وجوب تیمم برای کسی که غیر از آب مضاف آبی ندارد
        266 - اگر غیر از آب آلوده مضاف ، آب دیگری برای وضو ندارد، چنانچه وقت نمازتنگ است ، باید تیمم کند و اگر وقت دارد، باید صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد.

31-نجس شدن آب
        نجاست آب کر در صورتیکه بو یا رنگ یا مزه آن توسط نجاست یا چیز نجس تغییر کند
        17 - اگر عین نجس مانند بول و خون به آب کر برسد، چنانچه به واسطه آن بویا رنگ و یا مزه آب تغییر کند آب نجس می شود، و اگر تغییر نکند، نجس نمی شود.

        نجس شدن آب کر و جاری در اثر تغییر بو یا رنگ یا مزه آن با ورود نجاست
        52 - آبی که عین نجاست مثل خون و بول به آن برسد و بو یا رنگ یا مزه آن راتغییر دهد، اگر چه کر یا جاری باشد، نجس می شود. ولی اگر بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاستی که بیرون آن است عوض شود، مثلا مرداری که پهلوی آب است بوی آن را تغییر دهد، نجس نمی شود.