احکام شرعی - احکام خمس/ - معدن - تطابق با فتوای آیت الله العظمی خویی

1798 - اگر از معدن طلا، نقره ، سرب ، مس ، آهن ، نفت ، ذغال سنگ ، فیروزه ،عقیق ، زاج ، نمک و معدنهای دیگر چیزی به دست آورد، در صورتی که به مقدارنصاب باشد، باید خمس آن را بدهد.

1799 - ( نصاب معدن 15 مثقال معمولي طلاي مسكوك است ، يعني اگر چيزي را كه ازمعدن بيرون آورده به 15 مثقال طلاي مسكوك برسد، بايد خمس آنچه را كه پس از كم كردن مخارجي كه كرده است باقي مي ماند بدهد.) نصاب معدن بنابر احتیاط 105 مثقال معمولی نقره یا 15 مثقال معمولی طلاست ، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده ، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا برسد، بنابر احتیاطواجب باید خمس آن را بدهد.

1800 - استفاده ای را که از معدن برده ، ( اگر به حد نصاب مذكور در مسأله قبل نرسد...) اگر قیمت آن به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا نرسد، خمس آن در صورتی لازم است که به تنهایی یا با منفعتهای دیگر کسب او از مخارج سالش زیاد بیاید.

1801 - گچ و آهک و گل سرشور و گل سرخ ( از چيزهاي معدني نيست و كسي كه اينها را بيرون مي آورد، در صورتي بايدخمس بدهد كه آنچه را بيرون آورده ، به تنهايي يا با منافع ديگر كسبش از مخارج سال او زياد بيايد.) بنابر احتیاط واجب از معدن محسوب است و خمس دارد.

1802 - کسی که از معدن چیزی به دست می آورد باید خمس آن را بدهد، چه معدن روی زمین باشد یا زیر آن ، در زمینی باشد که ملک است یا در جایی باشد که مالک ندارد.

1803 - اگر نداند چیزی را که از معدن بیرون آورده ( به 15 مثقال طلاي مسكوك مي رسد يا نه ، خمس ندارد و لازم نيست به وزن كردن يا از راه ديگر، قيمت آن را معلوم كند.) به 105 مثقال نقره یا15 مثقال طلا می رسد یا نه ، بنابر احتیاط واجب باید به وزن کردن یا از راه دیگر،قیمت آن را معلوم کند.

1804 - اگر چند نفر چیزی از معدن بیرون آورند ( چنانچه قيمت آن به 15 مثقال طلاي مسكوك برسد، اگرچه سهم هر كدام آنهااين مقدار نباشد، بايد خمس آن را بدهند.) چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده اند اگر سهم هر کدام آنها به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلابرسد باید خمس آن را بدهند.

1805 - اگر معدنی را که در ملک دیگری است بیرون آورد آنچه از آن به دست می آید مال صاحب ملک است ( و در صورتي كه به مقدار نصاب برسد، چون صاحب ملك براي بيرون آوردن آن خرجي نكرده ...) و چون صاحب ملک برای بیرون آوردن آن خرجی نکرده باید خمس تمام آنچه را که از معدن بیرون آمده بدهد.